Fotografie. Een zienswijze

Uitgangspunt

Er zijn en er worden boeken vol geschreven over fotografie. Iedereen heeft er een mening over, over wat mooi is en wat niet. Wat kan en wat niet kan. Ikzelf heb die mening ook, uiteraard. Hieronder geef ik mijn fotografie zienswijze.

Er is een site zoals bijvoorbeeld DPZ waar vakfotografen en enthousiaste hobbyisten fotowerk bespreken. Daarnaast zijn er op internet honderden websites te vinden met fotografielessen in allerlei soorten en maten en ook Youtube biedt een hoop. Enkele van die boeken heb ik gelezen, filmpjes bekijk ik met enige regelmaat en ik lever af en toe bijdragen op DPZ. Wat me dan steeds opvalt: het gaat over smaak. Wat de een mooi vindt vindt de ander drie keer niks en omgekeerd. Negentig procent is smaak en tien procent is techniek. Natuurlijk, er zijn zaken die je moet kennen als je jezelf als (hobby)fotograaf serieus neemt. Je moet weten hoe om te gaan met diafragma, sluitertijd, ISO, scherptediepte en hoe deze zaken op elkaar inwerken. Alhoewel ook dit steeds betrekkelijker wordt want digitale camera’s en software wordt steeds sneller en slimmer en met alles op de stand Automatisch kom je ook een heel eind. Er zijn fotografen die uitsluitend met een iPhone werken en daar geweldige resultaten mee halen. Of je dit als hobbyist ook leuk vindt of niet is dan weer een andere vraag. Je moet ook iets weten over compositie en hoe dit een foto spannender kan maken. De zogenaamde Regel van Derden (vlakverdeling). En perspectief. Bij sommige foto’s helpt het om op je buik te gaan liggen (tenzij je camera een display heeft dat kan kantelen en scharnieren, wél zo comfortabel).

Smaak

Smaak, dus. En over smaak valt niet te twisten. Je hebt de puristen die elke vorm van nabewerking verafschuwen (maar soms wel filters op de lens schroeven waarmee de foto ook wordt beinvloed) en de fotoshoppers die een foto soms zover verbouwen dat er van het origineel weinig overblijft. Ik vind het allemaal prima. Wat telt is het resultaat en dat vind ik mooi of niet. Ik schrijf nadrukkelijk “ik” omdat ik als hobbyist foto’s probeer te maken die ikzelf mooi vind. Als anderen ze ook mooi vinden is dat leuk meegenomen. De enige uitzondering hierop is als ik in opdracht werk, wat tot nu toe één keer is voorgekomen met een bruidsreportage waarvoor ik gevraagd werd. Dan praat ik met het bruidspaar om te achterhalen wat zij mooi vinden en probeer ik iets af te leveren waar zij blij mee zijn. Bij deze reportage lukte dat gelukkig goed.

Nabewerking

Foto’s nabewerken is een deel van mijn hobby. Ik gebruik Adobe Lightroom en ON1 Effects. Ik vind sommige foto’s in zwart-wit mooier dan in kleur. Met name als er veel verschillende kleuren in een foto zitten waardoor het beeld erg druk is. Dan brengt een omzetting naar zwart-wit rust. Ik beperk de nabewerking tot croppen (stukken afsnijden wat dan feitelijk een vergroting oplevert) en het spelen met licht en met de belichting. Dit is ook waar Lightroom en ON1 sterk in zijn. Schaduwen die te weinig tekening hebben haal ik wat op. Dat geldt soms ook voor delen van een foto die ik echt te donker vind (hoog contrast; HDR). Soms wordt een foto wat interessanter door de totale belichting omlaag te brengen en/of het contrast te verhogen. Of door de kleurverzadiging te onderdrukken. Vaste regels heb ik niet. Het mooie van Lightroom en ON1 is dat je vrijelijk kunt spelen met een foto om te kijken wat werkt en wat niet. Dat verschilt van foto tot foto en hier laat ik volledig mijn gevoel en mijn eigen smaak spreken.

Voorbeeld

Als voorbeeld twee foto’s hieronder: het origineel en een nabewerking dit in dit geval wél fors is. Het origineel is aardig maar naar mijn smaak weinig spannend. Gewoon twee rijtjes huizen langs een kanaaltje in Dordrecht. De foto is in ON1 door een grunge filter gehaald waardoor de plaat een beetje surrealistisch wordt. Ik probeerde het gewoon en het resultaat bleef op mijn netvlies hangen. Ik vind de foto nu meer catchy en leuker om naar te kijken. Net een aquarel. Wat anderen hiervan vinden? Ik heb geen idee.

DSC_5846
Dordrecht-351

Nog een voorbeeld

Ander voorbeeld: een foto uit de bruidreportage. De foto heb ik gecropt, de kleurverzadiging heb ik iets omlaag gedrukt en ik heb een soft-filter toegepast omdat ik de scherpe tekening van de huid niet flatteus vond. Daarnaast heb ik enkele (maar niet alle) ontsierende pukkeltjes en moedervlekjes verwijderd. Maar het meest spannend aan de foto, vind ik, is hoe de bruid uit haar ogen kijkt.

DSC_5332

Publiceren

Ik publiceer mijn werk op Flickr, op 500px, op Instagram en op Pinterest. Verschillende sites die elk hun eigen publiek hebben. Op fotogebied is Flickr zo’n beetje de grootste. 500px is exclusiever en ook bedoeld om foto’s te verkopen. Instagram is als sociaal medium het sterkt. Pinterest heb ik recentelijk toegevoegd in het kader van “wat kan je ermee“. Ik publiceer ook omdat ik nieuwsgierig wat mijn werk voor reacties oproept. En of het überhaupt reacties oproept. Niets menselijks is mij vreemd. De ervaring tot nu toe: Instagram geeft de meeste response.